پیشینه :
همگی زخم ها دارای آلودگی میکروبی هستند. به همین دلیل رشد میکروب بر روی محیط کشت به خودی خود دلیلی بر عفونی بودن زخم نیست. باید عفونی بودن و یا نبودن زخم از منظر بالینی و بر اساس خصوصیات زخم از قبیل اریتم (Erythema)، ادم (Edema)، درد (Pain)، حرارت (Heat)، ترشحات (Exudate) و بو (Odor) تعیین گردد. برای جلوگیری از بروز نتایج مثبت کاذب و یا منفی کاذب استفاه از روش های صحیح کشت الزامی است. در این روش اجرائی به این موضوع پرداخته می شود.
توجه :
کشت زخم می بایست قبل از مصرف هرگونه آنتی بیوتیک و قبل از شروع درمان انجام شود. در صورتی که آزمایش کشت زخم و انجام تست حساسیت میکروبی (Antibiogram) پس از شروع مصرف آنتی بیوتیک درخواست گردد، لیست و مدت زمان آنتی بیوتیک مصرف شده به درخواست آزمایش ضمیمه شود.
وسایل مورد نیاز :
- دستکش مناسب
- سرنگ حاوی سرم فیزیولوژی به منظور مرطوب نمودن زخم
- لوله آزمایش حاوی سرم فیزیولوژی استریل به منظور مرطوب نمودن سواب های نمونه گیری
- پدهای گاز استریل
- سواب های استریل نمونه برداری
- ظروف استریل مناسب و محیط کشت انتقالی مناسب برای قرار دادن سواب بعد از نمونه گیری
پانسمان مناسب برای زخم - کیسه و یا ظرف مناسب برای جمع آوری ضایعات زیستی (Biohazard Bag)
روش نمونه گیری :
- دست ها را بشویید ، دستکش مناسب بپوشید ، پانسمان زخم را باز نمائید و آن را در ظرف جمع آوری ضایعات زیستی قرار دهید.
- اضافات باقیمانده در سطح زخم را با استفاده از سرم فیزیولوژی استریل تمیز نمائید. سپس کل سطح زخم را به طور کامل بشویید.
- به آرامی با یک عدد گاز استریل نرمال سالین اضافی را پاک کنید.
- دستکش های آلوده را در بیاورید و دست های خود را ضدغفونی کنید.
- دست کش استریل مناسب بپوشید.
- سواب مخصوص کشت را با نرمال سالین استریل مرطوب کنید. ( توجه داشته باشید که سواب مرطوب نسبت به سواب خشک نتایج دقیق تری بدنبال دارد.)
- حدود یک سانتیمتر مربع از ناحیه دارای بافت زنده از زخم را شناسائی کنید و در حالی که فشار مناسب برای خارج نمودن اگزودا از این قسمت وارد می کنید به مدت 5 ثانیه سواب را روی سطح مورد نظر بچرخانید. توجه داشته بشید که از نمونه گیری از حاشیه بدون اگزودای زخم و یا بافت نکروزه زخم نتایج را مخدوش می کند و باید از آن اجتناب شود.کشت زخم می بایست از ناحیه تمیز زخم انجام شود زیرا نمونه گیری از چرک خارج شده و یا بافت نکروتیک مشخصات دقیق میکروفلورای موجود در زخم یا عامل زخم را نشان نمی دهد.
- بعد از نمونه گیری سواب را درون یک لوله استریل مناسب قرار دهید. می توانید سواب را در لوله حاوی محیط انتقالی مناسب قرار دهید.
- زخم را مجددا پانسمان نموده و سطح ان را بپوشانید.
- بیمار را ارزیابی نموده و از وضعیت مناسب پانسمان و مدیریت درد زخم اطمینان حاصل نمائید.
- اطلاعات مرتبط با نمونه از قبیل محل نمونه گیری ، زمان نمونه گیری و آنتی بیوتیک هائی که بیمار مصرف نموده را بر روی لوله آزمایش و برگه درخواست آزمایش بیمار وارد کنید.
- بلافاصله (حداکثر ظرف مدت یک ساعت از نمونه گیری) نمونه را به آزمایشگاه تحویل دهید. در این مدت بهتر است نمونه را در یخچال نگهداری کنید.
- زخم را کمی فشار دهید تا مایعات داخل زخم خارج شود.
- از لبه های زخم به سمت حاشیه زخم با سواب و به طور زیگزاگ در حدود 10 نقطه نمونه برداری کنید
سواب را در محیط کشت مناسب قرار دهید. - بر اساس سیاست ها و روش های اجرائی آزمایشگاه خود نسبت به برچسب گذاری نمونه اقدام کنید.
نمونه را در حد اقل زمان ممکن به آزمایشگاه ارسال کنید. - بر اساس دستورالعمل های صحیح سطح زخم را در صورت نیاز پانسمان نمائید.