کشت ادرار، یکی از متداولترین آزمایش ها جهت تشخیص عفونت دستگاه ادراری است.کشت ادرار مثبت همراه با علائم بالینی عفونت، اصلی ترین استاندارد برای تشخیص عفونت دستگاه ادراری در نظر گرفته می شود.
علائم معمولی این نوع عفونت، تکرر وسوزش ادرار، دردپهلو و ناراحتی فوق عانه و حالت تهوع می باشد. اکثر عفونت های مجاری ادراری به دلیل آلودگی با باکتری هایی مثل اشریشیا کلی و کلبسیلا پنومونیه، سیتروباکتر، پروتئوس میرابیلیس و سودوموناس آئروژینوزا، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، استافیلوکوک ساپروفیتیکوس و گونه های انتروکوکوس سراشیا اتفاق می افتند که تشخیص آن با انجام کشت ادرار صورت می گیرد.در این نوشتار دستورالعمل گام به گام انجام کشت ادرار ارائه شده است.
1-تمام کارها باید در یک آزمایشگاه ایمنی زیستی تعیین شده کلاس 2 انجام شود.2- حلقه تلقیح باید قبل از استفاده کالیبره شود.3-نمونه ادرار موجود در ظرف استریل درب دار را کمی تکان دهید تا درصورت رسوب ذرات مخلوط شوند.4- درشرایط استریل درپوش ظرف را برداشته ویک حلقه تلقیح استریل با حجم 1 میکرولیتر را بصورت عمودی وارد نمونه کرده و روی سطح محیط کشت نوترینت آگار / بلاد آگار، به صورت شکل زیرکشت خطی دهید.
5- مجددا حلقه استریل را وارد نمونه کرده و این بار برروی محیط مک کانکی آگار یا مک کانکی با سطح گلوکز5% /EMB Agar ، کشت خطی دهید.
6- پلیت های کشت داده شده را در دمای 2±35درجه سانتی گراد به مدت 18-24 ساعت انکوبه کنید.
* درصورتی که در بررسی های میکروسکوپی مخمر گزارش شده باشد کشت ادرار برروی محیط ساباروآگار نیز باید انجام شود.
تفسیر نتایج
در نمونه ادرار تازه تخلیه شده درصورتیکه تعداد باکتری شمارش شده برروی محیط غیر اختصاصی نوترینت یا بلاد آگار بیش از100 کلنی از یک نوع باکتری باشد، درواقع در نمونه 105CFU/ml باکتری وجود دارد که میتواند نشاندهنده UTI باشد.
| مورفولوژی | تعداد کلنی شمارش شده | واحد تشکیل دهنده کلنی | خوانش تست |
| یک نوع باکتری | 10 > | 104 > | رشد ناچیز |
| یک نوع باکتری | 10 – 99 | 104 – 105 | رشد متوسط |
| یک نوع باکتری | >= 100 | >= 105 | رشد قابل توجه |
| دو نوع باکتری | هر دو نوع < 100 | هر دو نوع < 105 | رشد مختلط از دو نوع |
| دو نوع باکتری | یک نوع => 100 | یک نوع => 105 | رشد مختلط از دو نوع ، یکی قابل توجه |
| دو نوع باکتری | دو نوع => 100 | دو نوع => 105 | رشد مختلط از دو نوع ، هر دو قابل توجه |
| بیش از دو نوع باکتری | اهمیتی ندارد | اهمیتی ندارد | رشد مختلط از چند نوع |
برای شناسایی بیشتر و آزمایش حساسیت ضد میکروبی، باید برای هر نوع با شمارش 100 کلنی بیشتر، کشت های فرعی انجام شود، اما توصیه می شود نمونه جدیدی نیز درخواست شود. اگر هر دو نوع کمتر از 100 کلنی داشته باشند، برای هر یک، عفونت ادراری محتمل نیست ونیازی به انجام آنتی بیوگرام نیست فقط با استفاده از رنگ آمیزی گرم و تست های تشخیصی و افتراقی نوع باکتری را گزارش کنید. اگر بیش از دو نوع کلنی وجود داشته باشد، نمونه اغلب آلوده است و نمونه جدید باید درخواست شود.